कंप्यूटर (Computer)
संगणक एक मशीन आहे जे डेटा इनपुट, प्रक्रिया, संचयित आणि आउटपुट करण्यासाठी इलेक्ट्रॉनिक्स वापरते. डेटा म्हणजे संख्या, शब्द आणि सूची यासारखी माहिती. डेटा इनपुट म्हणजे कीबोर्ड, स्टोरेज डिव्हाइस जसे की हार्ड ड्राइव्ह किंवा सेन्सर वरून माहिती वाचणे.
सॉफ्टवेअर प्रोग्राममध्ये दिलेल्या सूचनांचे पालन करून संगणक डेटावर प्रक्रिया करतो किंवा रूपांतरित करतो. संगणक प्रोग्राम म्हणजे संगणकाला कार्यान्वित करावयाच्या सूचनांची यादी.
प्रोग्राम्स सामान्यत: गणिती आकडेमोड करतात, डेटा सुधारतात किंवा ते हलवतात. डेटा नंतर स्टोरेज डिव्हाइसवर जतन केला जातो, डिस्प्लेवर दर्शविला जातो किंवा दुसर्या संगणकावर पाठविला जातो. संगणकांना एकमेकांशी संप्रेषण करण्यास अनुमती देऊन इंटरनेटसारखे नेटवर्क तयार करण्यासाठी एकत्र जोडले जाऊ शकते.
संगणकाचा प्रोसेसर इंटिग्रेटेड सर्किट्स (चीप) बनलेला असतो ज्यामध्ये अनेक ट्रान्झिस्टर असतात. बहुतेक संगणक डिजिटल असतात, याचा अर्थ ते बायनरी अंक किंवा बिट वापरून माहितीचे प्रतिनिधित्व करतात.
ब्रँड आणि मॉडेल आणि उद्देशानुसार संगणक विविध आकार आणि आकारांमध्ये येतात. हे स्मार्टफोन आणि लॅपटॉपसारख्या छोट्या संगणकांपासून ते सुपर कॉम्प्युटरसारख्या मोठ्या संगणकांपर्यंत आहेत.
गुणधर्म (Characteristics)
संगणकाचे दोन महत्त्वाचे भाग आहेत: तो एका विशिष्ट सूचना सेटला चांगल्याप्रकारे प्रतिसाद देतो आणि तो प्रोग्राम नावाच्या सूचनांची संग्रहित सूची कार्यान्वित करू शकतो. संगणकात चार मुख्य कार्ये आहेत: इनपुट करणे, संचयित करणे, आउटपुट करणे आणि प्रक्रिया करणे.
आधुनिक संगणक एका सेकंदात अब्जावधी आकडेमोड करू शकतात. प्रति सेकंद अनेक वेळा गणना करण्यास सक्षम असणे आधुनिक संगणकांना मल्टीटास्क करण्यास अनुमती देते, म्हणजे ते एकाच वेळी अनेक भिन्न कार्ये करू शकतात.
संगणक अनेक भिन्न कार्ये करतात जेथे ऑटोमेशन उपयुक्त आहे. ट्रॅफिक लाइट, वाहने, सुरक्षा यंत्रणा, वॉशिंग मशीन आणि डिजिटल टीव्ही नियंत्रित करणे ही काही उदाहरणे आहेत.
संगणक माहितीसह जवळजवळ काहीही करण्यासाठी डिझाइन केले जाऊ शकतात. संगणकाचा वापर मोठ्या आणि लहान यंत्रांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी केला जातो जे पूर्वी मानवाद्वारे नियंत्रित होते. बहुतेक लोकांनी त्यांच्या घरी किंवा कामाच्या ठिकाणी वैयक्तिक संगणक वापरला आहे. ते गणना, संगीत ऐकणे, लेख वाचणे, गाणी ऐकणे, लिहिणे किंवा गेम खेळणे यासारख्या गोष्टींसाठी वापरले जातात.
हार्डवेयर (Hardware)
आधुनिक संगणक हे इलेक्ट्रॉनिक संगणक हार्डवेअर आहेत. ते गणितीय अंकगणित खूप लवकर करतात परंतु संगणक खरोखर "विचार" करू शकत नाहीत. ते फक्त त्यांच्या सॉफ्टवेअर प्रोग्राममध्ये दिलेल्या सूचनांचे पालन करतात. जेव्हा वापरकर्ता सूचना देतो तेव्हा सॉफ्टवेअर हार्डवेअर वापरतो आणि उपयुक्त आउटपुट देतो.
नियंत्रण (Controls)
संगणक वापरकर्ता इंटरफेस वरून नियंत्रित केला जातो. कीबोर्ड, संगणक उंदीर, बटणे आणि टच स्क्रीनसह इनपुट उपकरणे.
कार्यक्रम (Programs)
संगणक प्रोग्राम संगणक प्रोग्रामरद्वारे डिझाइन केलेले किंवा लिहिलेले असतात. काही प्रोग्रामर संगणकाच्या स्वतःच्या भाषेत प्रोग्राम लिहितात ज्याला मशीन कोड म्हणतात.
C, C++, Java सारख्या प्रोग्रामिंग भाषा वापरून बहुतेक प्रोग्राम्स लिहिले जातात. या प्रोग्रामिंग लँग्वेज अशा भाषेसारख्या आहेत ज्यात प्रत्येकजण दररोज बोलतो आणि लिहितो. कंपाइलर वापरकर्त्याच्या सूचनांचे बायनरी कोड (मशीन कोड) मध्ये रूपांतरित करतो जे संगणक समजेल आणि आवश्यक ते करेल.