शब्द-साधन (Etymology)
कॉम्प्युटर माऊसला उंदीर नाव देण्यात आले आहे.
कॉम्प्युटर पॉइंटिंग डिव्हाईसच्या संदर्भात माऊस या शब्दाचा सर्वात जुना लिखित वापर बिल इंग्लिशच्या जुलै 1965 च्या प्रकाशनात "कॉम्प्युटर-एडेड डिस्प्ले कंट्रोल" मध्ये आहे, जो शक्यतो उंदराच्या आकार आणि आकारासारखा आहे. त्याच्या शेपटीसारखी दोरी. कॉर्डशिवाय वायरलेस उंदरांची लोकप्रियता साम्य कमी स्पष्ट करते.
आधुनिक वापरात लहान उंदीर साठी अनेकवचनी नेहमी "उंदीर" आहे. बर्‍याच शब्दकोषांनुसार संगणकाच्या माउसचे अनेकवचन एकतर "माऊस" किंवा "माऊस" आहे, "माऊस" अधिक सामान्य आहे. प्रथम रेकॉर्ड केलेला बहुवचन वापर "उंदीर" आहे; ऑनलाइन ऑक्सफर्ड डिक्शनरी 1984 च्या वापराचा उल्लेख करते आणि 1968 J.C.R. Liklider चे "द कॉम्प्युटर अॅज अ कम्युनिकेशन डिव्हाईस".
स्थिर ट्रैकबॉल (Stationary trackballs)
ट्रॅकबॉल, संबंधित पॉइंटिंग यंत्राचा शोध राल्फ बेंजामिन यांनी 1946 मध्ये दुसऱ्या महायुद्धानंतरच्या फायर-कंट्रोल रडार प्लॉटिंग सिस्टीमचा भाग म्हणून लावला होता, ज्याला कॉम्प्रिहेन्सिव्ह डिस्प्ले सिस्टम (CDS) म्हणतात.
बेंजामिन तेव्हा ब्रिटिश रॉयल नेव्ही सायंटिफिक सर्व्हिससाठी काम करत होते. बेंजामिनच्या प्रकल्पाने जॉयस्टिकसह वापरकर्त्याद्वारे प्रदान केलेल्या अनेक प्रारंभिक इनपुट पॉइंट्सवर आधारित लक्ष्य विमानाच्या भविष्यातील स्थितीची गणना करण्यासाठी अॅनालॉग संगणकाचा वापर केला.
बेंजामिनच्या लक्षात आले की अधिक शोभिवंत इनपुट उपकरणाची आवश्यकता आहे आणि त्यांनी यासाठी "रोलर बॉल" नावाचा शोध लावला.
1947 मध्ये या उपकरणाचे पेटंट घेण्यात आले होते, परंतु दोन रबर-लेपित चाकांवर रोलिंग मेटल बॉल वापरून फक्त एक प्रोटोटाइप बनविला गेला आणि हे उपकरण लष्करी रहस्य म्हणून ठेवले गेले.
टॉम क्रॅन्स्टन आणि फ्रेड लाँगस्टाफ यांच्या सहकार्याने काम करणार्‍या ब्रिटीश इलेक्ट्रिकल अभियंता केनयन टेलरने आणखी एक प्रारंभिक ट्रॅकबॉल तयार केला होता. 1952 मध्ये रॉयल कॅनेडियन नेव्हीच्या DATAR (डिजिटल ऑटोमेटेड ट्रॅकिंग आणि रिझोल्व्हिंग) प्रणालीवर काम करत टेलर मूळ फेरांटी कॅनडाचा भाग होता.
बेंजामिनच्या कामगिरीच्या कल्पनेत DATAR सारखेच होते. ट्रॅकबॉलने वेग पकडण्यासाठी चार डिस्क वापरल्या, प्रत्येकी दोन X आणि Y दिशानिर्देशांसाठी. अनेक रोलर्सने यांत्रिक समर्थन दिले.
जेव्हा बॉल फिरवला जातो, तेव्हा पिकअप डिस्क फिरतात आणि त्यांच्या बाह्य किनार्यावरील संपर्क तारांशी नियमित संपर्क साधतात, बॉलच्या प्रत्येक हालचालीसह आउटपुटची नाडी तयार करतात. नाडी मोजून चेंडूचा भौतिक वेग निश्चित केला जाऊ शकतो.
एका डिजिटल संगणकाने ट्रॅकची गणना केली आणि परिणामी डेटा टास्क फोर्समधील इतर जहाजांना पल्स-कोड मॉड्यूलेशन रेडिओ सिग्नल वापरून पाठवला. या ट्रॅकबॉलमध्ये मानक कॅनेडियन पाच-पिन बॉलिंग बॉल वापरण्यात आला. तो एक गुप्त लष्करी प्रकल्प असल्याने त्याचे पेटंट नव्हते.
माउस ऑपरेशन (Operation of mouse)
माउस पॉइंटरच्या हालचाली दोन आयामांमध्ये नियंत्रित करतो, सामान्यतः ग्राफिकल यूजर इंटरफेस (GUI) मध्ये. माउस हाताची हालचाल पुढे-मागे, डावीकडे आणि उजवीकडे समान इलेक्ट्रॉनिक सिग्नलमध्ये रूपांतरित करतो ज्याचा उपयोग पॉइंटर हलविण्यासाठी केला जातो.
पृष्ठभागावरील माउसची सापेक्ष गती स्क्रीनवरील पॉइंटरच्या स्थितीवर लागू केली जाते, जे वापरकर्त्याच्या क्रिया ज्या बिंदूवर होते ते दर्शवते, त्यामुळे पॉइंटरद्वारे हाताच्या हालचालींची पुनरावृत्ती होते.
क्लिक करणे किंवा पॉइंट करणे (कर्सर क्षेत्राच्या मर्यादेत असताना गती थांबवणे) नावांच्या सूचीमधून फाइल्स, प्रोग्राम्स किंवा क्रिया निवडू शकतात किंवा (ग्राफिकल इंटरफेसमध्ये) "आयकॉन्स" नावाच्या छोट्या प्रतिमा आणि इतर घटक निवडू शकतात.
उदाहरणार्थ, मजकूर फाइल कागदाच्या नोटबुकच्या चित्राद्वारे दर्शविली जाऊ शकते आणि कर्सर पॉइंट करत असताना या चिन्हावर क्लिक केल्याने मजकूर संपादन प्रोग्राम विंडोमध्ये फाइल उघडू शकतो.
GUI मध्ये विशिष्ट गोष्टी घडतात कारण माऊस वेगवेगळ्या प्रकारे ऑपरेट करतो:
i) पॉइंट: वापरकर्त्याला ज्या श्रेणीशी संवाद साधायचा आहे त्या श्रेणीमध्ये असताना पॉइंटरची हालचाल थांबवा. पॉइंटिंगचे हे कार्य "पॉइंटर" आणि "पॉइंटिंग डिव्हाइस" या नावाने आहे. वेब डिझाइन लिंगोमध्ये, पॉइंटिंगला "होव्हरिंग" म्हणतात. हा वापर वेब प्रोग्रामिंग आणि Android प्रोग्रामिंगमध्ये पसरला आणि आता अनेक संदर्भांमध्ये आढळतो.
ii) क्लिक करा: बटण दाबणे आणि सोडणे.
(डावीकडे) सिंगल-क्लिक: मुख्य बटणावर क्लिक करणे.
(डावीकडे) डबल-क्लिक: एका बटणावर दोनदा द्रुतगतीने क्लिक करणे हे दोन वेगळ्या सिंगल क्लिकपेक्षा वेगळे जेश्चर म्हणून मोजले जाते.
(डावीकडे) ट्रिपल-क्लिक: तीन वेगळ्या सिंगल क्लिकच्या तुलनेत एका बटणावर तीन वेळा झटपट क्लिक करणे हे वेगळे जेश्चर म्हणून मोजले जाते. पारंपारिक नेव्हिगेशनमध्ये तिहेरी क्लिक खूप कमी सामान्य आहेत.
उजवे-क्लिक: दुय्यम बटण क्लिक करणे. आधुनिक अनुप्रयोगांमध्ये, हे सहसा संदर्भ मेनू उघडते.
मध्य-क्लिक: तृतीयक बटणावर क्लिक करणे.
iii) ड्रॅग करा: बटण दाबा आणि धरून ठेवा आणि बटण सोडण्यापूर्वी माउस हलवा. ड्रॅग आणि ड्रॉपद्वारे फाइल्स किंवा इतर वस्तू हलविण्यासाठी किंवा कॉपी करण्यासाठी याचा वापर केला जातो; इतर उपयोगांमध्ये मजकूर निवडणे आणि ग्राफिक्स ऍप्लिकेशन्समध्ये रेखाचित्रे समाविष्ट आहेत.
माऊस बटण कॉर्डिंग किंवा जीवा क्लिक करणे:
एकाच वेळी एकापेक्षा जास्त बटणावर क्लिक करणे.
कीबोर्डवर एकाच वेळी अक्षरे टाइप करताना क्लिक करणे.
माउस व्हील एकाच वेळी क्लिक करणे आणि फिरवणे.
मॉडिफायर की दाबून ठेवताना क्लिक करा.
iv) पॉइंटरला लांब अंतरावर हलवणे: जेव्हा माउसच्या हालचालीची व्यावहारिक श्रेणी संपते, तेव्हा एक व्यक्ती माऊसला वर उचलतो, पृष्ठभागाच्या वर धरून ठेवलेल्या कार्यक्षेत्राच्या विरुद्ध काठावर आणतो आणि नंतर तो खाली करतो. कामाच्या पृष्ठभागावर परत. ,
v) मल्टी-टच: ही पद्धत लॅपटॉपवरील मल्टी-टच टचपॅड सारखीच आहे, ज्यामध्ये अनेक बोटांसाठी टॅप इनपुटसाठी समर्थन आहे, ऍपल मॅजिक माउस हे सर्वात प्रसिद्ध उदाहरण आहे.